گیاه زرشک

مشخصات کلی گیاه زرشک

زرشک به دو صورت در طبیعت وجود دارد : زرشک دانه دار وزرشک بی دانه . زرشک بی دانه را زرشک پلویی نیز می گویند . زرشک دانه دار را زرشک آبی و زرشک آبگیری نیز گویند.

به طور کلی زرشک درختچه ای است خاردار به ارتفاع ۰ تا ۳ متر و دارای شاخه های شکننده است . ارتفاع بعضی از نمونه های آن در محیط های مساعد به ۶ متر نیز می رسد . چوب آن رنگ زرد دارد بطوری که اگر شاخه آن شکسته شود ، این رنگ بخوبی ظاهر می گردد . این درختچه در ارتفاعات البرز غالباً توام با درختان دیگر به چشم می خورد .

شاخه های بلند آن تیغ های فراوان دارد . گل های آن که در اردیبهشت و خرداد ظاهر می شود به رنگ زرد زیبا ومجتمع بصورت خوشه ای آویز است . میوه آن کوچک ، قرمز رنگ است.میوه زرشک طعم ترش ملایم دارد.

ارزش تغذیه ای زرشک:

آن ها منبع غنی ویتامین c هستند. زرشک همچنین حاوی ویتامین B , مانند تیامین و مواد معدنی مثل روی می باشد.

در زرشک عناصری وجود دارد که ارزش دارویی زیادی دارد این ماده شیمیایی به عنوان یک آنتی بیوتیک برای کشتن باکتری ها , قارچ ها و پروتوزوآ است.

میوه , ساقه و پوست ریشه زرشک حاوی مواد شیمیایی مانند آلکالوئیدها و ایزوکوئینولین هستند که به اندازه کافی در درمان بیماری های مختلف موثر هستند.

ریشه، پوست و ساقه زرشک

سبوس و ریشه زرشک حاوی مواد شیمیایی به نام آلکالوئید ایزوکوئینولین است. این ترکیبات دارای خواص آنتی‌بیوتیکی دارد. برخی از آن‌ها باعث پائین آوردن تب، کاهش تورم و فشار خون شده و به تنظیم ضربان قلب و انقباض عضلات قلب کمک می‌کنند.

• برای برطرف کردن سوزش ادرارمفید است.
• واریسرا درمان می‌کند.
• نقرسو رماتیسم را برطرف می‌کند.
• بی اشتهاییرا برطرف می‌کند.
• اعمال دستگاه گوارشرا منظم می‌کند و سوء هاضمه را از بین می‌برد.
• برای درمان زردی و یرقانمؤثر است.
• آن‌هایی که مبتلا به ورم طحالهستند می‌توانند برای معالجه از این گیاه کمک بگیرند.
• برای معالجه بواسیر نافع است.
• برای شست‌وشوی چشم، می‌توان از جوشانده ریشه و ساقه زرشک استفاده کرد.
• برای درمان یرقان و زردی مؤثر است.

خواص درمانی :

ریشه و پوست ساقه زرشک ، از داروهای تلخ بشمار آمده و اثر مقوی صفرا بر و مسهلی به مقادیر نسبتاً زیاد

دارند . آنچه از نظر درمانی قابل ارزش است پوست ثانوی ریشه و ساقه می باشد که اثر تصفیه کننده خون ،ضد

عفونی کننده و کمی مسهلی دارند .

پوست ریشه و ساقه زرشک را در بی نظمی های محل دستگاه گوارش که منشاء کبدی یا کلیوی داشته باشد هم

چنین در سوء هضم های مزمن همراه با بی اشتهایی _ یبوست _ زردی _ یرقان _ رماتیسم _ تب های عفونی

_ تیفوئید و خونریزی هایی که در فواصل قاعدگی رخ می دهد بکار می رود .

برگ زرشک در دیسانتری های مزمن و اسکوربوت ) عوارض ناشی از فقدان ویتامین c ( مصرف می شود . زیرا

جویدن برگ باعث سفت شدن لثه دندان در بیماری اسکوربوت می گردد .

دم کرده برگ زرشک در آنژین ) بصورت غرغره ( و در شستشوی زخمها نتیجه خوبی دارد از میوه زرشک که

اسیدهای فراوانی در بردارد ، نوعی لیموناد درسابق تهیه کرده و در تب های عفونی ،تیفوس و دیسانتری استفاده

می کردند . از میوه زرشک بعلت طعم ترشی که دارد در تهیه شربت و مربا بعلاوه در اغذیه مصرف می شود .

عوارض جانبی

طبیعت میوه زرشک سرد و خشک است و در کتاب‌های قدیمی گفته شده است که زرشک برای کسی که سرفه می‌کند، مفید نیست. علائم سمی بودن زرشک شامل گیجی، خون‌دماغ، اسهال، تحریک کلیوی و نفریت است. طبیعت پوست ریشه ی گیاه گرم و خشک است.